Te oranga me te haumaru Ākonga

Information about the Code for tertiary learners in te reo Māori

You are reading the te reo Māori version of the Code summary for tertiary learners. For the English version and to find translations in other languages go to:

Learner wellbeing and safety

Mā wai te Rārangi Tikanga Atawhai?

Ko te tikanga o tēnei whārangi he whakamārama atu ki a koe ngā āhuatanga katoa o te Rārangi hou.

Ngā Tikanga Mahi Mātauranga (Te Manaaki i Ngā Ākonga Mātauranga Matua me Ērā o Tāwāhi) 2021 [PDF, 1 MB]

Mā ngā ākonga katoa kei ngā whare wānanga, ngā kura amorangi mātauranga, Te Pūkenga, ngā whare whakangungu tūmataiti, me ngā wānanga Māori. E hāngai tonu ana te Rārangi ki ngā ākonga e ako ana i te ipurangi, ki tāwahi, ki ngā ohu mahi rānei.

Mā ngā ākonga nō tāwahi e ako ana ki Aotearoa nei.

I whakamanahia ai te Rārangi Tikanga Atawhai nei i te 01 o Kohitātea 2022, ā, kua whakatahangia te Rārangi Tikanga nō Tāwāhi me te Rārangi Tikanga Taupua.

He aha hoki te Rārangi Tikanga Atawhai?

He aratohu te Rārangi Tikanga Atawhai hei whakamārama i te kawenga o ngā kura amorangi mātauranga ki te tautāwhi i a koe, i ō whāinga katoa hoki e pā ana ki te mātauranga.

E ai ki te Rārangi Tikanga Atawhai me āwhina tō whare amorangi mātauranga kia:

  • noho haumaru koe ā-tinana, ā-hinengaro
  • whakaute, kia whakamana i tō tuākiritanga
  • tautoko i ō akoranga, i ō toiora
  • piri tonu koe ki ō taura here ā-iwi, ā-tikanga
  • āhei koe ki te whakaputa korero e ai ki ngā ratonga.

Tekau mā rua ngā putanga o te Rārangi Tikanga Atawhai mō ngā ākonga o ngā kura amorangi mātauranga

Ko ngā putanga 1 me 2 e aro ana ki ngā kura amorangi mātauranga me ā rātou mahi e hāngai ana ki te toiora me te oranga o ngā ākonga, ā, ko te reo o ngā ākonga kua whakapūmautia hoki ki ngā āhuatanga katoa o taua kura.

Ko ngā putanga 3 me 4 e aro ana ki ngā whakahaerenga ā ngā kura amorangi mātauranga e ai ki te toiora me te oranga o ngā ākonga, ā, e hāngai ana ki te taiao o te ako ā-kikokiko, ā-matihiko anō hoki.

Ko ngā putanga 5 ki te 7 e aro ana ki ngā whare nohonoho o ngā ākonga kia haumaru, ā, kia whai wāhi ai te katoa o ngā hapori anō hoki.

Ko ngā putanga 8 ki te 12 e rite ana ngā herenga ki tā te Rārangi Tikanga mō ngā ākonga nō tāwahi, ā, he aratohu hei whakamana i ngā ākonga nō tāwahi kia whai wāhi ai rātou ki ngā kōrero tika o te wā, ā, ko te tautoko hoki i a rātou i mua tonu i te tīmatanga o ngā akoranga, ā te wā e ako ana rātou anō hoki.

Ngā whare nohonoho o te ākonga

Ko ngā putanga e toru e aro ana ki ngā whare nohonoho o te ākonga, he whakatūturu i te painga o te whare amorangi mātauranga hei wāhi noho, ā, he whakataunga hoki i te mauri tau o te ākonga.

E ai ki te Rārangi Tikanga Atawhai, ko ngā whare noho o te ākonga, he whare kāore i raro i te wāhanga 5B o te ture Residential Tenancies Act 1986 pēnei i ngā hōro ākonga/ngā wharepuni/ngā kāinga tae atu ki ngā whare nohonoho ākonga.  Kāore e āhei ana te noho ki tō te ākonga whare ake, ki te rīhi whare motuhake rānei.

Ka ahatia mēnā kāore i te pai te whare amorangi mātauranga ki a au?

Me he raruraru, he komekome rānei ōu, kōrero ki tō whare amorangi mātauranga i te tuatahi. Ki te kore tonu ō hiahia, ō nawe e whakaea, whakapā mai anō ki a mātou.

Learner complaints about providers’ compliance with the Code

Questions about the Code?